AYM'nin İptal Kararı EYT'lileri Etkileyecek
Anayasa Mahkemesi (AYM), devletten yardım alan bazı dernek ve vakıflarda emeklilerin çalışmasına izin veren kanun maddesini iptal etti. Bu karar, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) kapsamında geçen yıldan beri emekli olup bu kurumlarda çalışmaya devam edenleri de etkileyecek.
5335 Sayılı Kanun ve İstisnalar
5335 Sayılı Kanuna göre, herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı alanlar genel bütçeye dahil dairelerin, katma bütçeli idarelerin, döner sermayelerin, kefalet sandıklarının, sosyal güvenlik kurumlarının ve bütçeden yardım alan kuruluşların kadrolarına atanamazlar. Emeklilik veya yaşlılık aylığı kesilmeksizin bu kurum ve kuruluşların yanı sıra fonlar, belediyeler, il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin yüzde 50’sinden fazlası kamuya ait olan ortaklıklarda çalışamazlar.
Ancak, bakanlar, bakan yardımcıları, milletvekilleri, seçimle göreve gelen belediye başkanları ve il encümenleri, Cumhurbaşkanı tarafından atanan ve görevlendirilenler, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce yapılan seçimler sonucunda görev verilenler ile yükseköğretim kurumlarının öğretim üyeliklerine ve Sağlık Bakanlığı'nın tabip ve uzman tabip kadrolarına atananlar bu yasağın dışında tutulmuşlardı.
İstisna Kapsamının Genişletilmesi
2021 yılına kadar emeklilerin kamuda çalışması tümüyle yasaklanmıştı. Ancak, 2021 yılında kabul edilen bir torba kanunla 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na "Ek Madde 20" eklendi. Bu madde ile Türkiye Maarif Vakfı, Yunus Emre Vakfı, Türkiye Kızılay Derneği, Yeşilay Cemiyeti ve Yeşilay Vakfı’nda emekli aylığı kesilmeksizin çalışmaya izin verildi. Ayrıca, Antalya Diplomasi Forumu ile Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Vakfı da bu kapsamda istisna tutuldu.
AYM Kararı: Eşitlik İlkesine Aykırı Bulundu
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), bu ek maddenin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. AYM, başvuru üzerine Ek Madde 20’yi tümden iptal etti. Kararında, genç nüfusun kamu kurum ve kuruluşlarında istihdamının artırılması amacıyla yaşlılık veya emekli aylığı bağlanmış kişilerin bu kurumlarda çalışmasının yasaklandığını, ancak söz konusu ek madde ile bazı vakıf ve derneklere istisna getirilmesinin Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı olduğunu belirtti.
Karar 14 Haziran'da Yürürlüğe Girdi
AYM'nin iptal kararı, 14 Haziran 2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kararın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bu kişiler ya emekli aylıklarını kestirerek çalışmaya devam edecekler ya da çalıştıkları dernek ve vakıflardan ayrılmak zorunda kalacaklar.
EYT'liler İçin Ne Anlama Geliyor?
Başta Kızılay olmak üzere, devletten yardım alan dernek ve vakıflarda geçen yıldan bu yana EYT kapsamında emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden çok sayıda kişi bulunuyordu. AYM'nin bu kararı, bu kişilerin ya emekli aylıklarını kestirip çalışmaya devam etmeleri ya da çalıştıkları kurumlardan ayrılmaları gerektiği anlamına geliyor.
Kaynak: Ahmet Kıvanç, Habertürk,
